Có nhiều cách để tránh cơn buồn ngủ khi ngồi sau tay lái. Nhưng tất cả đều chỉ là giải pháp mang tính chống chế tạm thời. Không có phương pháp nào tốt hơn nhận thức an toàn sau tay lái, thực hành tốt vệ sinh giấc ngủ và tuân thủ thói quen ngủ lành mạnh của tài xế.

Dấu hiệu nào cho thấy tài xế đang buồn ngủ?

Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến nhất cho thấy người lái xe quá mệt mỏi.

  • Ngáp thường xuyên.
  • Mệt mỏi, sụp mí mắt hoặc tăng tần suất chớp mắt
  • Bạn bắt gặp mình đang "gật đầu" và khó ngẩng đầu lên.
  • Suy nghĩ của bạn lang thang và khiến bạn không tập trung vào con đường.
  • Không thể nhớ đã lái xe trong vài dặm cuối cùng.
  • Thiếu kiên nhẫn, vội vàng và cáu kỉnh.
  • Bám quá gần những chiếc xe phía trước.
  • Quên biển báo đường bộ hoặc bỏ quá chỗ rẽ.
  • Để xe trôi sang làn đường khác hoặc đi vào lề đường.
  • Khó duy trì tốc độ phù hợp

Hãy coi trọng những dấu hiệu này như lời cảnh báo khả năng bạn đã buồn ngủ và sẽ gặp nguy hiểm nếu tiếp tục lái xe. Hãy ra khỏi làn đường hoặc tấp vào lề để nghỉ ngơi cho đến khi cảm thấy tỉnh táo.

Làm thế nào tránh được tình trạng buồn ngủ khi lái xe?

Trước khi lái xe:

  •  Lên kế hoạch chuyến đi, chia nhỏ đoạn đường, giới hạn tổng số giờ lái xe: Càng nhiều càng tốt, hãy chia chuyến đi của bạn thành những đoạn nhỏ để tránh sa vào những ngày lái xe quá dài. Tránh lái xe vào những thời điểm dễ gây buồn ngủ nhất trong ngày, tránh lái xe trong khoảng thời gian nửa đêm (2h-6h) và đầu giờ chiều (13h-15h).
  • Dành thời gian nghỉ ngơi: Đảm bảo sắp xếp thời gian cho nhiều điểm dừng trên đường đi để bạn có thể nạp lại năng lượng. Khi tham gia lưu thông, trách nhiệm trước tiên vẫn thuộc về người lái xe vì không điều chỉnh, sắp xếp được thời gian làm việc của bản thân. Đôi khi vì mong muốn kịp giờ, muốn tăng thêm doanh thu/lợi nhuận dẫn đến tình trạng "lái cố" và bị quá sức.
  • Ngủ trước chuyến đi: Cố gắng ngủ nhiều vào đêm trước chuyến đi, lý tưởng nhất là ngủ nhiều đêm trước khi lái xe.Thống kê cho thấy hầu hết các vụ tai nạn do buồn ngủ xảy ra từ nửa đêm đến 8 giờ sáng hôm sau, thời điểm tài xế khó cưỡng lại cơn buồn ngủ vào ban đêm và vào giữa ngày. Vào cả hai thời điểm này cơ thể bạn sẽ buồn ngủ ngay cả khi bạn đã nghỉ ngơi đầy đủ.
  • Tránh uống rượu và các thuốc an thần khác: Những chất này có thể ảnh hưởng chất lượng giấc ngủ và khiến bạn buồn ngủ vào ngày hôm sau. Có thể xin tư vấn từ bác sĩ về bất kỳ loại thuốc nào cần sử dụng. Đảm bảo rằng bạn biết chắc chắn chúng có hoặc không ảnh hưởng đến khả năng lái xe.
  • Có bạn đồng hành: Trong một nghiên cứu tại Mỹ, 82% số vụ tai nạn do lái xe buồn ngủ liên quan đến người lái xe một mình. Một người lái xe nếu có người bên cạnh nói chuyện có thể giúp tỉnh táo. Những bạn đồng hành này thường sẽ nhận thấy tài xế buồn ngủ để cảnh báo và có thể thay phiên nhau cầm lái.

Uống caffe có thể giúp bạn tỉnh táo nhất thời khi lái xe. Tuy nhiên, nó không thể thay thế được giấc ngủ của bạn.


Trong khi lái xe:

Trong khi cầm lái, nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu buồn ngủ nào hãy tìm cách ngay lập tức để dừng lại và nghỉ ngơi. Hãy nhớ rằng “an toàn trên hết”, đừng cố gắng chiến thắng sự mệt mỏi.

Sử dụng caffeine: Caffeine là chất kích thích có thể khiến bạn tỉnh táo hơn trong vài giờ; tuy nhiên, nó không phải là thuốc chữa bách bệnh. Khi caffeine hết tác dụng, cơn buồn ngủ sẽ trở lại. Caffeine không nên được coi là một cách để thay thế giấc ngủ.

Hãy cảnh giác với những “thủ thuật” để tỉnh táo: Một số người thử nghịch cửa sổ, máy điều hòa hoặc radio để tỉnh táo, nhưng điều này có thể khiến bạn không tập trung vào đường đi. Thay vì sử dụng những thủ thuật này, tốt hơn hết bạn nên dừng lại và để cơ thể được nghỉ ngơi.

Sử dụng thiết bị cảnh báo: Trên thế giới, việc quản lý sức khỏe của người lái rất được coi trọng. Chẳng hạn với tài xế xe tải đường dài, khi TNGT xảy ra, trách nhiệm của doanh nghiệp trong điều phối thời gian làm việc của lái xe luôn được xem xét kỹ. Cũng bởi thế, ngày càng nhiều doanh nghiệp đã ứng dụng công nghệ AI tích hợp vào camera để nhận diện các trạng thái mệt mỏi của lái xe để tự động cảnh báo kịp thời. Tại Việt Nam việc quản lý thời gian lái xe của tài xế còn nhiều hạn chế.  

Một số nhà sản xuất ô tô đang nghiên cứu các thiết bị được đặt bên trong ô tô để giúp cảnh báo tài xế. Những thiết bị này sẽ theo dõi mức độ buồn ngủ của tài xế và đánh thức bằng cách rung chuông hoặc phát âm thanh báo động. Tuy nhiên, vẫn chưa có đủ dữ liệu để chứng minh rằng các thiết bị này thực sự hoạt động hiệu quả. Ngoài ra, báo động chỉ tiết lộ một vấn đề. Nó không giải quyết được vấn đề. Các thiết bị cảnh báo không giúp tài xế buồn ngủ ngủ được nhiều hơn.

Một trong những thiết bị tốt nhất giúp cảnh báo người lái xe khi buồn ngủ là “dải rung” bên lề nhiều con đường. Ranh giới đường này được tạo thành từ một mô hình rãnh sâu. Một chiếc ô tô trôi vào dải ầm ầm bắt đầu rung chuyển và phát ra những tiếng kêu lớn cho tài xế biết chiếc xe đang trong tình trạng mất kiểm soát.

Thói quen ngủ lành mạnh

Về lâu dài, giấc ngủ ngon là cách bảo vệ tốt nhất chống lại tình trạng buồn ngủ khi lái xe. Tập trung vào vệ sinh giấc ngủ, bao gồm thói quen và cách sắp xếp giấc ngủ có thể giúp bạn ngủ ngon hơn mỗi đêm.

Ví dụ về vệ sinh giấc ngủ bao gồm duy trì lịch ngủ ổn định, hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi đi ngủ và đảm bảo phòng ngủ của bạn yên tĩnh, tối và thuận lợi cho việc nghỉ ngơi không bị gián đoạn.

Ngoài việc cải thiện vệ sinh giấc ngủ, bạn nên nói chuyện với bác sĩ nếu bạn gặp vấn đề dai dẳng hoặc nghiêm trọng về việc ngủ hoặc duy trì giấc ngủ hoặc nếu bạn thường xuyên buồn ngủ ban ngày. Làm việc với bác sĩ có thể xác định phương pháp tối ưu để cải thiện giấc ngủ của bạn, có thể bao gồm xét nghiệm để xác định xem bạn có bị ảnh hưởng bởi chứng rối loạn giấc ngủ tiềm ẩn hay không.

Xem thêm: 

Buồn ngủ khi lái xe: hiểm họa hàng đầu của tài xế

Cà phê, trà có phải là thần dược giúp tỉnh táo và chống buồn ngủ khi lái xe?

Những sai lầm phổ biến về giấc ngủ

 

 

Nguồn tham khảo

Drowsy Driving - Sleep Disorders | UCLA Health

Drowsy Driving: Dangers and How To Avoid It | Sleep Foundation

How to Stay Awake While Driving: Tips, Dangers, Other Options (healthline.com)

Liên tiếp xảy ra tai nạn do lái xe mệt mỏi, ngủ gật, ngăn cách nào? (baogiaothong.vn)

 

Mỗi khi giận dữ hay lo lắng, bất an bạn có thể thực hành những cách thức đơn giản mà hiệu quả để hạ hỏa và nhanh chóng quản lý cảm xúc và bình tĩnh trở lại.
103
15/07/2024
Do đặc thù công việc trong các khu công nghiệp, nhiều công nhân buộc phải luân phiên làm ca đêm. Ban đầu họ có vẻ vẫn ổn cho đến khi sức khỏe báo động với nhiều dấu hiệu bất thường thì họ mới nhận ra tác hại của việc thường xuyên thức đêm.
87
21/06/2024
Dinh dưỡng như là bạn tốt của giấc ngủ. ‘Bạn tốt’ hỗ trợ hết mình cho giấc ngủ và cũng ‘nghiêm khắc’ cảnh báo để biết rằng đang đi chệch hướng mà thay đổi.
115
15/06/2024
Với tài xế chuyên nghiệp lẫn không chuyên, cơn buồn ngủ khi đang cầm vô lăng là hiểm họa không kém gì khi say rượu. Đây cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ra những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng.
250
11/06/2024
Xem thêm
Xem nhiều
Bản quyền © 2024 Bác sĩ giấc ngủ