Để chẩn đoán thiếu ngủ, các chuyên gia thường chỉ cần hỏi một số câu hỏi cơ bản về triệu chứng, tiền sử bệnh tật và các thói quen sinh hoạt hằng ngày. Một số trường hợp cần thực hiện một số phương pháp xét nghiệm để xác định thêm một số tình trạng bệnh tật khác đang góp phần vào sự thiếu ngủ hoặc sự thiếu ngủ có đang gây ra một số vấn đề sức khỏe nào không. Các phương pháp thường được chỉ định thực hiện bao gồm:
Thiếu ngủ diễn ra do rất nhiều nguyên nhân và do đó hầu như không có cách nào chữa trị dứt điểm. Tuy nhiên tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra, thiếu ngủ vẫn có thể điều trị được. Có nhiều cách để điều trị, trong đó một số phương pháp dựa trên cách tiếp cận tập trung vào việc thay đổi cách ngủ. Một số cách tiếp cận khác tập trung vào việc giải quyết những yếu tố làm gián đoạn giác ngủ.
Mốt số cách điều trị phổ biến như:
Thiếu ngủ khá phổ biến và mọi người thường là tự tìm cách kiểm soát chúng. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng thiếu ngủ vẫn tiếp diễn và trầm trọng hơn dù đã nỗ lực kiểm soát, bạn cần đến cơ sở y tế để can thiệp. Điều này đặc biệt cần thiết khi bạn mắc ngưng thở khi ngủ, có thể gây ra các vấn đề sức khỏe khác nghiêm trọng hơn hoặc thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Bạn cũng có thể áo dụng một số cách để hỗ trợ điều trị, ngăn ngừa thiếu ngủ như:
Thời gian để phục hồi lại sau thời gian thiếu ngủ tùy thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm cả việc thiếu ngủ diễn ra bao lâu và mức độ nặng nhẹ thế nào. Hầu hết mọi người đều có thể phục hồi lại chỉ trong một hoặc vài đêm ngủ đủ, ngủ có chất lượng. Mốt số người bị thiếu ngủ dai dẳng thì cần ngủ nhiều đêm hơn để phục hồi.
Giảm các nguy cơ gây ra thiếu ngủ là khả thi, nhưng hầu như không thể ngăn ngừa nó hoàn toàn. Thiếu ngủ xảy ra do rất nhiều nguyên nhân, một số nguyên nhân trong đó lại rất bình thường, diễn ra ở đâu đó trong trong cuộc đời của mỗi người, cho nên hầu như ai cũng phải có một vài lần thiếu ngủ trong đời.
Để giảm các nguy cơ dẫn đến thiếu ngủ, có thể tuân theo các phương pháp vệ sinh giấc ngủ đã nêu, dành nhiều thời gian để ngủ theo nhu cầu. Tuy nhiên một số nguyên nhân gây ra thiếu ngủ là hoàn toàn không thể phòng tránh, đặc biệt là các nguyên nhân đến từ các tình trạng bệnh lý. Đến cơ sở y tế để điều trị nếu bạn gặp các trường hợp này. Càng trị sớm càng ít nghiêm trọng.
Khi bị thiếu ngủ, đầu tiên là bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi. Khi tình trạng thiếu ngủ tiếp diễn, các triệu chứng càng nghiêm trọng hơn và mệt mỏi càng rõ hơn. Nhiều người khó duy trì được sự tỉnh táo vào ban ngày, thậm chí ngay trong lúc làm việc. Nhiều bằng chứng cũng cho thấy thiếu ngủ có thể làm hại đến não.
Thực tế nhiều người thường đánh giá thấp các tác hại của thiếu ngủ. Các nghiên cứu cho thấy, người bị thiếu ngủ thường không thể nhận ra được tình trạng này ảnh hưởng đến não, cơ thể và năng lực của họ đến mức nào.
Tình trạng thiếu ngủ vẫn sẽ kéo dài mãi nếu bạn vẫn không ngủ đủ giấc. Nó có thể là một đêm, vài tuần, vài tháng đến vài năm. Nếu bị thiếu ngủ trong thời gian dài hoặc thiếu ngủ nghiêm trọng, sẽ mất nhiều thời gian hơn để ngủ phục hồi.
Tiến triển của mất ngủ có thể phụ thuộc vào nhiều yếu tố từ nguyên nhân, mức độ nặng nhẹ và thời gian kéo dài cho đến sức khỏe tổng quát, các tình trạng bệnh tật mà bạn đang có. Thiếu ngủ thường không nguy hiểm trực tiếp nhưng nó có thể khiến bạn gặp nguy hiểm nếu bạn mệt mỏi đến mức không tập trung cho công việc, có thể gây tai nạn lao động hoặc lái xe.
Nguồn tham khảo
Sleep Deprivation: What It Is, Symptoms, Treatment & Stages (clevelandclinic.org)
Sleep Deprivation: Understanding the Hidden Consequences (sleepfoundation.org)