Tiếng ồn nâu là một dạng âm thanh có phổ tần số giảm theo cấp số nhân khi tần số tăng, tương tự như tiếng ồn hồng. Tuy nhiên, tiếng ồn nâu có cường độ giảm nhanh hơn so với tiếng ồn hồng ở các tần số cao hơn. Loại tiếng ồn này thường được sử dụng trong nghiên cứu và ứng dụng y học.
Nghĩa là về bản chất, tiếng ồn nâu là âm thanh quen thuộc của tiếng ồn trắng (có thể nghe được đồng thời tất cả tần số). Sự khác biệt là tiếng ồn nâu tăng nốt tần số thấp và giảm nốt tần số cao, trái ngược với xu hướng tự nhiên của tai người là nghe các tần số cao một cách to rõ ràng hơn.
Tiếng ồn nâu có nhiều năng lượng hơn ở tần số thấp, vì vậy có âm trầm nặng hơn và nhẹ nhàng, cân bằng và êm dịu hơn tiếng ồn hồng lẫn tiếng ồn trắng.
Ví dụ về tiếng ồn nâu bao gồm:
Giống như tiếng ồn trắng - nhưng với chất lượng cân bằng hơn, sâu hơn - tiếng ồn nâu đã trở nên phổ biến trên TikTok và các dịch vụ phát trực tuyến khác.
Những nghiên cứu về tác dụng của tiếng ồn nâu hiện vẫn chưa có thống nhất. Trong đó, tác dụng với giấc ngủ là câu hỏi đang có nhiều tranh luận. Nếu như tiếng ồn trắng đã được chứng minh là có thể cải thiện giấc ngủ và một số hoạt động nhận thức cho trẻ mắc chứng rối loạn tăng động/giảm chú ý (ADHD), liệu tiếng ồn nâu có những lợi ích tương tự không?
Những thí nghiệm cho kết quả là người nghe khẳng định những lợi ích của nó, ca ngợi tính hữu ích của nó trong việc làm tan ‘sương mù não’, giúp tập trung và hỗ trợ giấc ngủ - đặc biệt đối với những người mắc chứng ADHD.
Về cơ bản, tiếng ồn nâu giúp giảm thiểu tiếng ồn bên ngoài từ đó giảm sự phân tâm, tạo cho bộ não cảm giác tĩnh lặng.
Nếu ai đó sống ở một nơi ồn ào, những âm thanh ở đô thị có thể khiến mọi người thức giấc, làm gián đoạn giấc ngủ. Tiếng ồn màu nâu có thể giúp ích bằng cách che giấu các âm thanh bên ngoài, khiến bạn ít bị phân tâm.
Khi chúng ta ngủ, một phần não bộ vẫn nhận thức được môi trường bên ngoài và phản ứng với các âm thanh. Nếu những âm thanh này đột ngột hoặc lớn có thể khiến chúng ta thức giấc. Tiếng ồn nâu có thể được sử dụng để che lấp.
Việc sử dụng tiếng ồn nâu, tiếng ồn trắng hoặc tiếng ồn tương tự để ngủ có thể hữu ích khi bạn ngủ ở một nơi khá ồn ào. Nó cũng có thể hữu ích cho những người bị ù tai, giúp ‘che’ đi những âm thanh khó chịu.
Các nghiên cứu khoa học được thực hiện cho đến nay vẫn còn mâu thuẫn về việc liệu việc nghe tiếng ồn xung quanh khi ngủ có thực sự mang lại lợi ích hay không?
Một phân tích tổng hợp được công bố năm 2022, từ 34 nghiên cứu về giấc ngủ, cho thấy không có bằng chứng về việc sử dụng máy tạo tiếng ồn trắng và hồng giúp ngủ ngon, nhưng cũng không có dấu hiệu rõ ràng chúng có hại. Vì vậy, nếu bạn thấy rằng nghe máy tạo tiếng ồn giúp ngủ ngon, thì không lý do gì từ bỏ.
Tuy nhiên, nếu bạn đang ngủ ở một nơi yên tĩnh, không có tiếng ồn lớn bên ngoài thì việc sử dụng tiếng ồn nâu thực sự có thể gây gián đoạn giấc ngủ của bạn ở mức độ nào đó chứ không hoàn toàn hữu ích.
Từ đây, tiếng ồn nâu cũng không được khuyến khích là biện pháp can thiệp đầu tiên cho các vấn đề về giấc ngủ.
Nếu ai đó đang phải vật lộn với chứng mất ngủ thì việc sử dụng tiếng ồn nâu không giải quyết được vấn đề mà chỉ có khả năng khiến một người phải phụ thuộc vào một công cụ. Điều này không lý tưởng và không phải là giải pháp lâu dài. Thay vào đó, liệu trình điều trị được khuyến nghị là CBT-I, đây là liệu pháp hành vi nhận thức cho chứng mất ngủ.
Tiến sĩ, Bác sĩ tâm thần trẻ em và thanh thiếu niên Shivnaveen Bains từng khuyên: “Cho dù bạn đang nghe tiếng ồn trắng, tiếng ồn nâu hay tiếng ồn hồng, thì chỉ nên nghe trong khoảng thời gian ngắn từ 10 đến 15 phút mỗi lần. Nếu chúng thật sự giúp bạn dễ ngủ, hay sử dụng đồng hồ hẹn giờ để bạn nghe những âm thanh này trước khi đi ngủ để giúp bạn dễ ngủ, có thể sử dụng đồng hồ hẹn giờ để tai bạn có cơ hội phục hồi trước khi chìm vào giấc ngủ.”
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nghe nhạc hoặc tiếng ồn ở âm lượng cao hơn trong thời gian dài có thể dẫn đến mất thính lực lâu dài. Có đến hơn 1,3 tỷ người trên thế giới có thể mắc nguy cơ bị mất thính lực do tiếp xúc với các phương pháp nghe không an toàn.
Nguồn tham khảo
What Is Brown Noise? The Benefits (clevelandclinic.org)
Brown noise and sleep | Trouble Sleeping
What is brown noise? Can this latest TikTok trend really help you sleep? (theconversation.com)
